AN GIANG PHÁT TRIỂN

 

(TUAG)- Lịch sử Đảng bộ An Giang ghi nhận trong những ngày tháng 4 lịch sử năm 1975, cùng với cả nước, quân và dân trong tỉnh đã đứng lên đập tan Ngụy quân, Ngụy quyền, đánh đuổi quân xâm lược đế quốc Mỹ, giải phóng quê hương, giành lại độc lập cho Tổ quốc.

Trong đó, huyện cù lao Chợ Mới, nơi thành lập chi bộ Đảng đầu tiên ở An Giang vào tháng 4/1930, là nơi cuối cùng của tỉnh nói riêng, miền Nam nói chung, được giải phóng sau ngày 30/4/1975. 

Sau 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Chợ Mới có sự chuyển mình mạnh mẽ, khẳng định vị thế là một trong những địa phương đi đầu trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh An Giang và vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Chuyến phà đưa từ thành phố Long Xuyên qua huyện Chợ Mới

Sự trùng hợp tình cờ của lịch sử

Những ngày tháng 4 lịch sử, chúng tôi lên chuyến phà 150 tấn, từ bờ Long Xuyên vượt sông Hậu tìm về huyện Chợ Mới, nơi được xem là cái nôi cách mạng của tỉnh An Giang, được Chủ tịch nước hai lần phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động trong thời kỳ đổi mới (năm 2000) và Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ cứu nước (năm 2014).

Tuyến đường tỉnh 944 nối từ bến phà An Hòa về trung tâm huyện Chợ Mới giờ đã được mở rộng, thảm bê tông nhựa thẳng tắp. Hai bên đường là những cánh đồng xanh mát, đủ loại rau màu và cây ăn quả tươi tốt. Những ngôi nhà cao tầng đua nhau mọc lên san sát; xa xa là những cửa hàng gỗ nội thất, xưởng mộc ngày đêm vang tiếng máy khoan, máy đục.

Tiếp chúng tôi trong ngôi nhà nhỏ, giản dị, giữa thị trấn Chợ Mới, ông Hồ Minh Quang (sinh năm 1938), nguyên Trưởng Ban Tuyên giáo Huyện ủy Chợ Mới giai đoạn 1975-1987, một thương binh hạng 1/4 với hai bàn tay gần như không còn nguyên vẹn, vẫn còn nhớ như in khí thế hào hùng, cảm xúc thiêng liêng, niềm vui bất tận của quân và dân ta trong ngày toàn thắng cách đây 50 năm, khi ông được Cách mạng phân công cùng với tổ chức về tiếp quản huyện Chợ Mới. 

Ông Năm Quang (tên thân mật của ông Hồ Minh Quang) kể, sau khi Hiệp định Paris được ký kết năm 1973, hòa cùng khí thế chung của cả nước, nhân dân Chợ Mới tiếp tục đấu tranh giành hòa bình, dân chủ và yêu cầu thi hành hiệp định. Tháng 8/1974, để tạo điều kiện chuyển từ yếu sang mạnh, tạo sự gắn bó chiến trường giữa Đông và Tây sông Tiền, theo chỉ đạo của Trung ương Cục miền Nam, tỉnh Kiến Phong được giải thể và thành lập 2 tỉnh mới là tỉnh Sa Đéc và tỉnh Long Châu Tiền (tỉnh An Giang ngày nay).

Di tích lịch sử cách mạng cột Dây Thép^[1]

Tại huyện Chợ Mới, sau khi Ngụy quyền tuyên bố đầu hàng vô điều kiện, lực lượng quân sự đủ sắc lính tập trung về Tây An Cổ Tự (thuộc xã Long Giang, huyện Chợ Mới ngày nay) cùng khoảng 5.000 bảo an quân để tử thủ. Lực lượng này lần lượt chiếm các cơ sở của Ngụy quyền trong tỉnh Long Châu Tiền. Vì thế, muốn kết thúc cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc ở An Giang, phải nhanh chóng đánh bại lực lượng “tàn quân” ở huyện Chợ Mới.

Trước tình hình phức tạp đó, bộ đội địa phương chia được làm 2 cánh quân tiến về giải phóng huyện Chợ Mới. Đặc biệt, sau khi Cần Thơ được giải phóng, một đại đội của Trung đoàn 101 từ Cần Thơ tiến lên hỗ trợ Long Xuyên đánh tan các tuyến phòng ngự của quân bảo an, buộc chúng phải rút chạy về huyện Chợ Mới và tử thủ tại Tây An Cổ Tự. Đến chiều 2/5/1975, nhiều địa phương trong tỉnh An Giang đã được giải phóng.

Tại Chợ Mới, quân ta tiếp quản quận lỵ, đồng thời một tiểu đoàn được giao nhiệm vụ bao vây Tây An Cổ Tự. Chiều 3/5, lực lượng Quân khu 8 chi viện lần lượt đánh chiếm tuyến Long Điền - Bà Vệ, kêu gọi “lực lượng bảo an quân” đầu hàng. Sau 4 ngày liên tục bao vây tấn công bằng 3 mũi quân sự, chính trị, binh vận, ngày 5/5 phần đông Ngụy quân và bảo an quân co cụm lại ở các xã Nhơn Mỹ, Mỹ Hội Đông. Để tạo áp lực mạnh hơn, ta cho 2 máy bay L19 lên quần đảo trên trời. Hàng ngũ địch rối loạn, hoang mang, hơn 3.000 bảo an quân còn lại kéo cờ trắng ra hàng. Đúng 8 giờ ngày 6/5/1975, ta chiếm được Tây An Cổ Tự, huyện Chợ Mới hoàn toàn giải phóng.

Một góc thị trấn Chợ Mới, huyện Chơ Mới (tỉnh An Giang) hôm nay. 

Theo ông Năm Quang, Chợ Mới được xem là cái nôi cách mạng của tỉnh An Giang. Lịch sử như đã giao cho huyện giữ vai trò quyết định trong tiến trình phát triển của dân tộc, khi đây vừa là nơi thành lập Chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên của tỉnh An Giang và cũng là nơi được giải phóng cuối cùng của tỉnh An Giang nói riêng, cả nước nói chung. 

“Sự trùng hợp tình cờ của lịch sử, và lòng tin sắt son của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước là tiền đề, động lực đưa cách mạng Việt Nam giành hết thắng lợi này đến thắng lợi khác; giúp Chợ Mới trở thành một “địa chỉ đỏ” đặc biệt trong kho tàng lịch sử đấu tranh cách mạng của Việt Nam”- ông Nam Quang nhấn mạnh.

Đi đầu trong phát triển nông nghiệp

Sau khi đất nước thống nhất, kinh tế của huyện chủ yếu dựa vào nông nghiệp, sản xuất lúa 1 vụ, lực lượng lao động dư thừa, nhiều người dân chưa có việc làm ổn định. Hệ thống cầu, đường xuống cấp, kênh rạch bị bồi lắng, việc đi lại và sinh hoạt của nhân dân gặp khó khăn. Cả huyện chỉ có 2 trường trung học phổ thông, một số xã không có trạm y tế. Năm 1978 và nhiều năm tiếp theo, lũ lụt đã tàn phá nặng nề cơ sở hạ tầng, làm tiêu hao sức người, sức của nhân dân. Việc ăn, ở, học hành, đi lại và vui chơi giải trí của nhân dân thiếu thốn, khó khăn.

Trong hoàn cảnh đó, 50 năm qua, Đảng bộ, quân và dân huyện Chợ Mới đã nỗ lực rất lớn để đưa kinh tế - xã hội của huyện phát triển, trở thành địa phương đi đầu của cả tỉnh An Giang và khu vực Đồng bằng sông Cửu Long trong chuyển dịch cơ cấu cây trồng theo hướng sản xuất hàng hóa gắn với thị trường tiêu thụ.

Theo ông Năm Quang, từ năm 1980, huyện Chợ Mới đã xác định nông nghiệp là nền tảng, góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển, từ đó đã có nhiều đột phá về chuyển dịch cơ cấu cây trồng để nâng cao thu nhập và giá trị trên cùng diện tích đất canh tác. Với kinh nghiệm làm bao đê chống lũ năm 1978, Huyện ủy Chợ Mới đã ra nghị quyết xây dựng bờ bao kiểm soát lũ 81 tiểu vùng, gắn với nhựa hóa giao thông nông thôn liên xã 154km, công trình huy động từ xã hội hóa trong nhân dân thực hiện từ năm 1995-2000 hoàn thành trên toàn huyện. Đây là hai công trình mang nhiều ý nghĩa, tạo thuận lợi trong sản xuất nông nghiệp, vận chuyển và giao thương hàng hóa, đưa Chợ Mới trở thành vùng chuyên canh rau màu và cây ăn trái lớn nhất của tỉnh An Giang.

Sau 50 năm, cơ sở hạ tầng trên địa bàn huyện Chợ Mới được đầu tư khang trang, hiện đại. 

Công Mạo