Tham
gia Hội đua bò Bảy Núi năm nay có 64 đôi bò đến từ các huyện Tri Tôn,
Tịnh Biên, Châu Phú, Châu Thành thuộc tỉnh An Giang và các đôi bò đến từ
các huyện Giang Thành, Hòn Đất, Kiên Lương của tỉnh Kiên Giang và lần
đầu tiên có sự tham gia của các đôi bò đến từ tỉnh Sóc Trăng.
Đồng
chí Cao Quang Liêm - Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện
Tri Tôn cho biết, Hội đua bò Bảy Núi năm nay, lần đầu tiên được tổ chức
thi đấu tại sân đua bò của huyện Tri Tôn (gần hồ Soài Check) thuộc xã
Núi Tô, huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang (đây là sân đua bò mới được huyện
Tri Tôn đầu tư xây dựng với đường đua dài và khán đài rộng, mọi người
dân và du khách gần xa đến xem, cổ vũ cho các đôi bò thi đấu) đúng vào
dịp lễ Sene Dolta (lễ cúng ông bà) của đồng bào Khmer Nam Bộ - một trong
những lễ hội truyền thống, đậm đà bản sắc văn hóa của đồng bào Khmer.
Hội
đua bò năm nay diễn ra cả ngày 28/9; buổi sáng diễn ra thi đấu vòng
loại, buổi chiều thi đấu vòng chung kết. Ban Tổ chức không thu phí vé
vào cổng xem các trận thi đấu của hội đua bò. Hội đua bò Bảy Núi năm nay
thu hút trên 30.000 lượt khán giả trong và ngoài tỉnh, các tỉnh của
nước bạn Campuchia đến xem và cổ vũ.
Các
đôi bò tham gia thi đấu được chủ bò đầu tư chăm sóc theo bí quyết riêng
của mình, các “Nài bò” (người điều khiển bò) đã mải mê tập luyện từ
nhiều tháng nay để có thể giành được giải thưởng cao nhất.
Trước
khi bước vào cuộc đua, các chủ bò bốc thăm chọn đôi bò đi trước, đi sau;
thông thường đôi đi sau có phần ưu thế hơn; nếu trong khi đua, ở vòng
hô, đôi bò nào chạy tạt ra khỏi đường đua, hoặc đôi bò sau dẫm lên giàn
bừa (một tấm gỗ rộng 30 cm, dài 90 cm, bên dưới là răng bừa) của đôi bò
đi trước sẽ bị loại; nhưng đến vòng thả, đôi bò sau chỉ cần giẫm lên
giàn bừa của đôi bò trước là thắng cuộc. Còn người điều khiển bò phải
đứng thật vững nếu bị ngã hoặc rơi ra khỏi giàn bừa trong quá trình đua
cũng xem như thua cuộc.
Bước vào tranh tài, hai đôi bò sẽ thi đấu
theo thể thức một vòng hô và một vòng thả (“vòng hô” - là vòng để cho
các đôi bò làm quen với sân đua để lấy trớn; “vòng thả”- là khi có hiệu
lênh của trọng tài, người điều khiển bò dùng cây xà-lul – là một khúc gỗ
tròn vừa tay độ 3 cm, đầu có tra cây đinh nhọn kích vào mông 2 con bò
của mình, để đôi bò vận hết sức lực để băng về đích) để chọn đôi bò
thắng cuộc vào vòng thi đấu tiếp theo. Đôi bò giành chức vô địch phải
tham gia tất cả các vòng thi đấu và loại từng “đối thủ” cạnh tranh trực
tiếp.
Giải
Nhất Hội đua bò Bảy Núi tranh Cúp Truyền hình An Giang lần thứ 26 thuộc về đôi bò mang số đeo 06 của ông Nguyễn Văn Liệt (xã An Phú,
huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang); giải Nhì thuộc về đôi bò mang số đeo
33 của ông Nguyễn Thành Tài (xã Châu Lăng, huyện Tri Tôn, tỉnh An
Giang); giải Ba thuộc về đôi bò có số đeo 26 của ông Huỳnh Văn Tài
(huyện huyện Kiên Lương, tỉnh Kiên Giang); giải Tư thuộc về đôi bò mang
số đeo 50 của ông Lê Đức Tài (xã An Phú, huyện Tịnh Biên, tỉnh An
Giang).
Ông
Nguyễn Văn Liệt (xã An Phú, huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang) - người
điều khiển đôi bò mang số đeo 06 đã xuất sắc giành giải người điều khiển
bò xuất sắc nhất Hội đua bò Bảy Núi, tranh Cúp Truyền hình An Giang lần
thứ 26 năm 2019.
Ngoài ra, Ban tổ chức còn trao 4 giải khuyến
khích cho 4 đôi bò là: đôi bò mang số đeo 10 của ông Lê Văn Bảo (thị
trấn Tịnh Biên, huyện Tịnh Biên, An Giang); đôi bò mang số đeo 18 của
ông Châu Diên (xã Tân Lợi, huyện Tịnh Biên, An Giang); đôi bò mang số
đeo 47 của ông Chau Nhơn (xã Văn Giáo, huyện Tịnh Biên, An Giang) và đôi
bò mang số đeo 64 của ông Châu Chang Ra (xã Văn Giáo, huyện Tịnh Biên,
An Giang).
Hội
đua bò Bảy Núi An Giang hằng năm được tổ chức trùng vào dịp lễ Sen
Dolta (lễ cúng ông bà của người Khmer Nam Bộ, diễn ra vào cuối tháng 8
đầu tháng 9 âm lịch hàng năm); đây là một trong những lễ hội lớn mang
tính truyền thống của người Khmer tỉnh An Giang nói riêng, vùng Tây Nam
Bộ nói chung để biểu lộ lòng tưởng nhớ, biết ơn đối với tổ tiên và công
lao của những người đã khuất.
Theo
quan niệm của đồng bào vùng Bảy Núi An Giang, đua bò có một ý nghĩa hết
sức đặc biệt. Đôi bò giành được giải cao trong năm được chủ nhân chăm
sóc kỹ, để sang năm tham gia đua tiếp, bởi đôi bò giành chiến thắng
không những mang lại cho chủ nhân của mình niềm kiêu hãnh mà con mang
đến cho cả phum, sóc một niềm vui, một nghị lực để giành nhiều thắng lợi
trên các lĩnh vực khác, như bò của phum khỏe mạnh có sức dẻo dai, cày
bừa tốt, giúp cho người dân thực hiện gieo trồng được dễ dàng, đem lại
một mùa bội thu, dân làng no ấm.
Không
biết Hội đua bò có từ bao giờ, nhưng, theo các vị cao niên vùng Bảy Núi
An Giang kể lại, thuở xưa, mỗi năm vào mùa cấy nhiều nông dân Khmer từ
các phum, sóc dẫn bò đến cày bừa cho thửa ruộng của các chùa Khmer gọi
là “bừa công quả”. Cày, bừa xong họ tự thúc bò “bừa đua” xem đôi bò nào
nhanh khỏe, các sư, sãi thấy vậy đứng ra tổ chức (kiểu trọng tài), treo
thưởng đôi bò nào cày giỏi, chạy nhanh sẽ hưởng phần thắng là dây “Cà
tha” (lục lạc đeo cổ bò), năm sau tiếp tục cày phần đất của chùa và từ
đó đua bò Bảy Núi trở thành lễ hội Đua bò truyền thống hàng năm của
người dân tộc Khmer tỉnh An Giang, thu hút hàng chục nghìn du khách và
người dân trong cả nước đến Tri Tôn xem hội đua bò và thưởng thức cảnh
đẹp của vùng đất Tri Tôn huyền bí./.
Công Mạo