Với lợi thế đội ngũ cán bộ có trình độ chuyên môn khá tốt, đáp ứng các yêu cầu trong từng lĩnh vực nghiên cứu và được trang bị cơ sở vật chất, thiết bị phục vụ nghiên cứu tương đối hiện đại, thời gian qua Trung tâm Công nghệ sinh học (trung tâm) đã nghiên cứu các lĩnh vực về khoa học (KH) cây trồng, chăn nuôi và thú y, thực phẩm - dược phẩm và môi trường, nấm ăn và nấm dược liệu, thủy sản và hợp tác trong và ngoài nước. Đặc biệt, nhiều nghiên cứu, ứng dụng công nghệ sinh học phục vụ nông nghiệp công nghệ cao góp phần phát triển nền nông nghiệp theo hướng hiện đại cho tỉnh.
Cán bộ, nhân viên Trung tâm Công nghệ sinh học tỉnh
sản xuất giống cây dưa lưới bằng phương pháp nuôi cấy mô.
ThS. Nguyễn Công Kha, Giám đốc Trung tâm cho biết: "Đến nay trung tâm đạt được một số kết quả trong nghiên cứu nổi bật như: sinh sản nhân tạo giống thủy sản các loại (cá heo, chạch lấu, lươn…); thực phẩm chức năng và trà túi lọc từ cây chùm ngây, trà túi lọc đinh lăng, rượu vang thốt nốt, dâu tằm; sản xuất nấm đông trùng hạ thảo và các sản phẩm từ nấm đông trùng; các sản phẩm vi sinh, chế phẩm vi sinh; các quy trình canh tác rau màu theo hướng an toàn sinh học; các loại giống cây bằng hình thức nuôi cấy mô tế bào thực vật như dưa lưới, hoa kiểng… Là nơi ươm tạo các tổ chức, cá nhân có ý tưởng KH công nghệ, kết quả nghiên cứu KH công nghệ trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, công nghệ sinh học, hoàn thiện công nghệ và sản xuất thử nghiệm sản phẩm; tăng cường hợp tác với các Viện, trường, các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước".
Trong lĩnh vực trồng trọt, thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TU của Tỉnh ủy, trung tâm đã nghiên cứu tạo ra các giống cây trồng sạch, các quy trình sản xuất các loại cây trồng, rau màu và cây dược liệu theo hướng an toàn và VietGap phù hợp với tiêu chuẩn Việt Nam. Như: nghiên cứu và ứng dụng sản xuất cà chua bi theo hướng an toàn sinh học, sử dụng chế phẩm vi khuẩn Uchisiro từ đất (Nhật Bản) và chế phẩm vi sinh, phân trùn quế, giá thể sạch do trung tâm sản xuất. Sưu tập, bảo tồn và xây dựng quy trình nhân giống cây lan gấm thu thập ở vùng Thất Sơn…
Trong lĩnh vực thủy sản, đã nghiên cứu và ứng dụng các chế phẩm vi sinh nhằm thử nghiệm khả năng xử lý nước thải trong quá trình nuôi cá tra, kết quả tốt. Đồng thời, thu thập và bảo tồn các loài cá quý hiếm như: cá hô, cá chép, cá heo, cá mè hôi…; nghiên cứu và thử nghiệm hoàn thiện quy trình sinh sản cá heo nhân tạo, thành công trong quá trình sinh sản cá chạch lấu nhân tạo.
Trong lĩnh vực thực phẩm, dược phẩm và môi trường, đã nghiên cứu và phát triển các sản phẩm từ tự nhiên, cây dược liệu để ứng dụng trong thực phẩm, dược phẩm. Kết quả nghiên cứu và thương mại hóa một số sản phẩm như: thực phẩm chức năng và trà túi lọc từ cây chùm ngây; xây dựng quy trình sản xuất thực phẩm chức năng viên nang từ cây đinh lăng; nghiên cứu sản xuất các sản phẩm có hoạt tính sinh học từ cây thốt nốt… Đặc biệt, đã hoàn thiện quy trình sản xuất rượu vang thốt nốt với nguồn nấm men được phân lập từ cây thốt nốt. Sản phẩm trà túi lọc đinh lăng, chùm ngây và nước thốt nốt được sản xuất từ trung tâm đã được thương mại hóa và sản phẩm đang được đưa vào hệ thống siêu thị Co.op-mart.
Sinh sản nhân tạo cá heo
Thành công trong nuôi cấy mô tế bào thực vật, trung tâm tập trung nghiên cứu, sưu tập, bảo tồn nguồn gen, cây dược liệu và phát triển các sản phẩm từ thực vật dựa trên kỹ thuật nuôi cấy tế bào, như quy trình: nhân giống và chăm sóc cây cúc đại đóa và pha lê; sản xuất giống dưa lưới; nhân giống lan gấm, lan Mokara; nhân giống các cây nghệ… Sưu tập các cây dược liệu quý hiếm và bảo tồn nguồn gene làm tiền đề chọn tạo giống cây trồng trong tương lai.
Anh Kha chia sẻ: Cùng với sự phát triển của công nghệ 4.0, trung tâm nghiên cứu, thử nghiệm các hệ thống chiếu sáng ở các bước sóng khác nhau, hệ thống nuôi cấy ngập chìm tạm thời, hệ thống nuôi cấy quang dưỡng trong quá trình nuôi cấy tế bào thực vật. Đặc biệt, hợp tác với các với các Viện, Trường và trung tâm trong nước và các tổ chức quốc tế, như: Công ty Joint Grass Roots Fukuoka (JGRF)-Nhật Bản, hợp tác "Thực nghiệm canh tác hữu cơ một số giống cây ăn trái từ Nhật Bản (như: cam, quýt, kiwi, bạch quả, sung…)"; Công ty Hagihara-Nhật Bản hợp tác trồng thử nghiệm dưa lưới và thử nghiệm sản xuất theo mô hình an toàn từ theo chuyên gia Nhật Bản...
Tập huấn chuyển giao công nghệ
An Giang từ lâu rất nổi tiếng với hàng ngàn cây dược liệu quý tại vùng Thất Sơn, trung tâm đã nghiên cứu nhiều đề tài để có cơ sở khoa học đánh giá lại hiệu quả của dược liệu này. Đã nghiên cứu quy trình nuôi trồng và đánh giá hoạt tính sinh học xây dựng quy trình chế biến, bảo quản sản phẩm, thương hiệu của các giống lan gấm phát triển tại vùng Thất Sơn. Nghiên cứu các chế phẩm có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh từ hoa thốt nốt, tạo ra chế phẩm điều trị bệnh an toàn, tiện dụng, hiệu quả, không gây tác dụng phụ. Nghiên cứu đánh giá tác dụng và hiện đại hóa bài thuốc của lương y Trần Quang Trung từ nguồn dược liệu tỉnh; nghiên cứu xây dựng quy trình sản xuất, chế biến và tạo sản phẩm đặc sản từ cây huyền tỉnh An Giang. Nghiên cứu phát triển chế phẩm có tác dụng hỗ trợ điều trị từ cây ngải đen; nghiên cứu quy trình sản xuất thực phẩm chức năng từ thân rễ cây ngải trắng, tạo sản phẩm thực phẩm chức năng có khả năng hỗ trợ điều trị ung thư; nghiên cứu xây dựng quy trình trồng, chế biến và tạo sản phẩm đặc sản từ cây huyền tinh; chế biến củ huyền thành công dưới dạng thức uống và các sản phẩm bánh, đặc biệt là khả năng trương nở tốt đáp ứng tiêu chuẩn trở thành tá dược trợ tan rã trong sản xuất dược phẩm. Ngoài ra trung tâm thực hiện một số nghiên cứu khác về bảo tồn, nhân giống cây trồng và vật nuôi đặc trưng của tỉnh.
Bài, ảnh: HẠNH CHÂU
