(TUAG)- Ngày 18/8/2023, Bộ Chính trị ban hành Quy định số 117-QĐ/TW về xin lỗi và phục hồi quyền lợi của tổ chức đảng, đảng viên bị kỷ luật oan, được dư luận đặc biệt quan tâm đánh giá cao về văn hóa Đảng.
Xin lỗi là hành động tự nhận khuyết điểm, sai lầm về mình, đồng thời là sự đồng cảm, sẻ chia với người bị làm tổn thương, thiệt hại. Lời xin lỗi được xem là cách chứng tỏ lòng kính trọng và thiện cảm đối với tập thể, cá nhân bị oan.
Đảng cũng có những sai lầm, khuyết điểm trong lãnh đạo, chỉ đạo, trong xử lý thi hành kỷ luật tổ chức đảng và đảng viên, do vậy cần phải xin lỗi và phục hồi quyền lợi cho họ. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: "Người đời ai cũng có khuyết điểm. Có làm việc thì có sai lầm". Theo Hồ Chí Minh, Đảng có khuyết điểm, cán bộ mắc sai lầm thì không nên giấu giếm. Bởi vì, "Một Đảng mà giấu giếm khuyết điểm của mình là một Đảng hỏng. Một Đảng có gan thừa nhận khuyết điểm của mình, vạch rõ những cái đó, vì đâu mà có khuyết điểm đó, xét rõ hoàn cảnh sinh ra khuyết điểm đó, rồi tìm kiếm mọi cách để sửa chữa khuyết điểm đó. Như thế là một Đảng tiến bộ, mạnh dạn, chắc chắn, chân chính".
Sự nghiệp cách mạng là lâu dài và đối mặt với muôn vàn khó khăn, Đảng có sai thì phải xin lỗi, xin lỗi để sửa lỗi, khắc phục. Việc đó không có gì xấu hổ mà chính là một cử chỉ rất văn hóa, đó là văn hóa xin lỗi, sửa lỗi của cán bộ, đảng viên. Câu chuyện trong cải cách ruộng đất ở nước ta là một ví dụ. Khi đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thẳng thắn nhận khuyết điểm, chịu trách nhiệm trước Đảng, trước dân và tiến hành sửa sai. Hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh lấy khăn lau nước mắt khiến mọi người chạnh lòng xót xa, cảm động, sẵn lòng bao dung và càng thương Bác hơn, tin Đảng nhiều hơn. Bởi đó là lời xin lỗi chân thành, được thốt lên từ trái tim của một người suốt cả cuộc đời chỉ biết hy sinh, một lòng vì nước, vì dân!
Việc Bộ Chính trị ban hành Quy định 117 về xin lỗi và phục hồi quyền lợi của tổ chức đảng, đảng viên bị kỷ luật oan chính là để hoàn thiện thể chế kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng. Sao cho quy định vừa nghiêm khắc, nghiêm minh nhưng thấm đượm giá trị văn hóa, nhân văn tình đồng chí, đồng đội.
Đây là quy định đầu tiên của Đảng về xin lỗi và phục hồi quyền lợi của tổ chức đảng, đảng viên bị kỷ luật oan. Quy định gồm 4 chương, 15 điều, đề cập cụ thể từ phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, nguyên tắc, căn cứ, trình tự thủ tục, thời hạn giải quyết việc xin lỗi và phục hồi quyền lợi… cũng như những trường hợp bị oan thật nhưng không được xin lỗi, phục hồi quyền lợi.
Theo đó, căn cứ để xác định một đảng viên hoặc tổ chức đảng bị oan gồm: Kết luận hoặc quyết định của tổ chức đảng có thẩm quyền xác định tổ chức đảng, đảng viên bị kỷ luật oan. Kết luận, quyết định, bản án của cơ quan pháp luật xác định đảng viên bị điều tra, truy tố, xét xử oan dẫn đến tổ chức đảng quyết định kỷ luật oan.
Về nguyên tắc là việc xin lỗi, phục hồi quyền lợi cho tổ chức đảng, đảng viên bị kỷ luật oan phải thực hiện kịp thời, công khai, khách quan và do chính tổ chức đảng đã ra quyết định gây oan chịu trách nhiệm thực hiện. Cùng với đó là bãi bỏ, thu hồi quyết định kỷ luật oan; xem xét trách nhiệm của tổ chức, đảng viên tham mưu, quyết định kỷ luật oan. Giải quyết oan phải triệt để. Kể cả khi người bị oan đã qua đời thì vẫn phải tổ chức xin lỗi với thân nhân đảng viên.
Quy định 117 của Bộ Chính trị nêu rõ kết luận, quyết định xác định việc kỷ luật oan phải được gửi ngay đến tổ chức, cá nhân liên quan. Trong vòng 60 ngày kể từ ngày nhận được các kết luận, quyết định, tổ chức đảng đã ra quyết định kỷ luật oan có trách nhiệm chủ động thông báo bằng văn bản đến tổ chức đảng, đảng viên bị kỷ luật oan (hoặc thân nhân đảng viên) về việc tổ chức xin lỗi và phục hồi quyền lợi. Chủ động thu hồi, bãi bỏ quyết định kỷ luật oan; đồng thời gửi đến cơ quan, tổ chức nơi đảng viên đang công tác, sinh hoạt để thu hồi, xóa bỏ quyết định kỷ luật hành chính, kỷ luật đoàn thể đối với đảng viên (nếu có). Chủ động phục hồi quyền lợi hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền phục hồi quyền lợi của tổ chức, đảng viên bị kỷ luật oan.
Với đảng viên, tổ chức đảng bị kỷ luật oan, trong vòng 30 ngày kể từ khi nhận được kết luận, quyết định minh oan thì gửi văn bản đề nghị xin lỗi, phục hồi quyền lợi đến tổ chức đảng đã ra quyết định kỷ luật oan cho mình. Việc xin lỗi được tổ chức dưới hình thức hội nghị tại chi bộ hoặc cấp ủy, ban thường vụ đang trực tiếp quản lý đảng viên, hoặc tại tổ chức đảng nơi đảng viên đó từng là thành viên…
Quy định 117 cũng đề cập 5 trường hợp đảng viên bị kỷ luật oan không được xin lỗi và phục hồi quyền lợi: 1. Sau khi bị kỷ luật oan đã không giữ được tư cách, phẩm chất, tiêu chuẩn đảng viên hoặc vi phạm bị kỷ luật; 2. Nhận lỗi thay cho người khác dẫn đến bị kỷ luật oan; 3. Từ chối việc xin lỗi và phục hồi quyền lợi; 4. Tự ý bỏ sinh hoạt đảng; 5. Không cung cấp kịp thời, đầy đủ, trung thực thông tin, tài liệu, chứng cứ liên quan đến việc thi hành kỷ luật oan; không phối hợp thực hiện các trình tự, thủ tục có liên quan đến việc giải quyết kỷ luật oan.
Quy định 117 của Đảng về xin lỗi và phục hồi quyền lợi của tổ chức đảng, đảng viên bị kỷ luật oan là một giá trị nhân văn trong việc thực hành văn hóa Đảng. Xin lỗi tổ chức đảng và đảng viên bị kỷ luật oan góp phần xoa dịu tinh thần của đảng viên, giúp họ tạo được niềm tin với Đảng cầm quyền. Do đó đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ chốt, người đứng đầu các cấp, các cơ quan, đơn vị phải đề cao và thực hiện thật tốt văn hóa xin lỗi khi phát hiện có oan, sai. Tổ chức, đảng viên không được coi việc xin lỗi là biện pháp, đối sách để trốn tránh trách nhiệm hay làm giảm nhẹ phần trách nhiệm của mình; không viện dẫn bất cứ lý do gì để biện minh trong xin lỗi mà xin lỗi phải kèm theo những hành động, biện pháp cụ thể để chấn chỉnh, khắc phục trong thời gian sớm nhất. Đó là cách xin lỗi chân thành.
AN BÌNH
