(TUAG)- Thành phố Long Xuyên nằm trên điểm giao của các tuyến giao thông trọng yếu vùng Đồng bằng sông Cửu Long, cách sân bay quốc tế Cần Thơ khoảng 60km, thành phố có lợi thế kết nối thuận lợi với các vùng của quốc gia, quốc tế. Đồng thời, Cảng Mỹ Thới thuộc thành phố Long Xuyên là cảng hoạt động có hiệu quả thứ 2 ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long, đây là điều kiện thuận lợi cho thành phố Long Xuyên phát triển.
Lễ bàn giao mặt bằng dự án đầu tư xây dựng tuyến nối Quốc lộ 91 và tuyến tránh thành phố Long Xuyên. Ảnh: H.C.
Thành phố Long Xuyên có diện tích tự nhiên là 11.500 ha, có dân số quy đổi trên 500.000 người, với 13 đơn vị hành chính, gồm 11 phường và 2 xã. Đô thị Long Xuyên đạt tiêu chuẩn đô thị loại III và được công nhận là thành phố theo Nghị định số 09/NĐ-CP, ngày 01/3/1999 của Chính phủ. Sau 10 năm xây dựng và phát triển, Long Xuyên được công nhận là đô thị loại II theo Quyết định số 747/QĐ-TTg, ngày 14/4/2009 của Thủ tướng Chính phủ. Theo Điều chỉnh quy hoạch vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050, Quyết định số 1659/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chương trình phát triển đô thị quốc gia giai đoạn 2012 - 2020 xác định thành phố Long Xuyên (TP Long Xuyên) là đô thị loại I, trung tâm tăng trưởng kinh tế, trung tâm thương mại dịch vụ của của tiểu vùng giữa đồng bằng tại khu vực phía Nam sông Hậu; là trung tâm đào tạo, chuyển giao công nghệ, trung tâm công nghiệp chế biến nông sản, thủy sản, có vai trò quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội đối với tỉnh An Giang, vùng Đồng bằng sông Cửu Long và vùng kinh tế trọng điểm Đồng bằng sông Cửu Long.
Những năm qua, với sự quan tâm đầu tư của tỉnh, cùng với nỗ lực vượt qua khó khăn của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân, TP Long Xuyên đã có bước phát triển rất mạnh mẽ, năng động; nền kinh tế tăng trưởng nhanh; cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực theo hướng tăng tỉ trọng công nghiệp - dịch vụ trong nền kinh tế. TP Long Xuyên hiện là đô thị có tỷ trọng thương mại dịch vụ cao nhất trong hệ thống 12 đô thị tỉnh lỵ của vùng Đồng bằng sông Cửu Long trên 80%; cơ cấu nông nghiệp chuyển đổi nhanh, tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị cao, có sức cạnh tranh trong nước và thị trường khu vực, quốc tế. Bên cạnh đó, tỉnh đã tập trung nguồn lực cho đầu tư phát triển đô thị. Từng bước xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, mở rộng không gian đô thị với nhiều công trình dịch vụ công cộng, góp phần nâng cao chất lượng đô thị.
Chương trình phát triển đô thị TP Long Xuyên giai đoạn 2017-2020, định hướng đến năm 2035 có nội dung chính là đề xuất các nhóm giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu đưa Long Xuyên trở thành đô thị loại I trước năm 2020. Kết quả, ngày 23/7/2020, địa phương được Thủ tướng Chính phủ công nhận là đô thị loại I trực thuộc tỉnh. Như vậy, bước tiếp theo cần phải làm là lập điều chỉnh chương trình phát triển đô thị giai đoạn mới, làm cơ sở xác định các khu vực phát triển đô thị, cụ thể hóa chỉ tiêu phát triển đô thị cần đạt được theo từng giai đoạn quy hoạch.
Theo điều chỉnh quy hoạch chung đến năm 2035, TP Long Xuyên được quy hoạch thành 7 khu vực phát triển. Đó là khu đô thị trung tâm lịch sử hiện hữu (phát triển mô hình đô thị nén một cách phù hợp bằng việc gia tăng mật độ dân cư song song với đảm bảo chất lượng môi trường sống; gìn giữ, phát huy và gia tăng không gian công cộng ven sông…); khu đô thị cải tạo và nâng cấp (phát triển đô thị tiếp tục từ trung tâm lịch sử dọc theo Quốc lộ 91 và sông Hậu lên phía Tây Bắc, xuống phía Đông Nam); khu đô thị mới phát triển y tế, giáo dục và đào tạo, khoa học kỹ thuật; khu đô thị công nghiệp - Logistic xanh (nằm trên trục đường tránh Quốc lộ 91 và đường đi ra cảng Mỹ Thới).
Bên cạnh đó, xây dựng khu đô thị thích ứng với biến đổi khí hậu (phát triển theo mô hình đô thị đảo cặp các kênh rạch tại phường Bình Khánh, xã Mỹ Khánh; phát triển du lịch miệt vườn). Xã Mỹ Hòa Hưng đảm nhận vai trò khu đô thị du lịch sinh thái, dịch vụ, vui chơi giải trí và trải nghiệm nông nghiệp, hình thành khu vực phát triển đô thị về phía cù lao. Còn lại là khu nông nghiệp và dự trữ phát triển (phát triển khu trung tâm xã Mỹ Khánh và khu vực phía Tây đường tránh).
Từ đầu năm 2022 đến nay, thành phố lập dự án đề xuất chủ trương đầu tư 3 dự án, gồm: Dự án phía Tây Nam thành phố (46ha); dự án phía Tây thành phố (gần 217ha); dự án phía Nam thành phố (58ha). Ngoài ra, đang đề xuất các dự án Khu đô thị phường Bình Đức (quy mô 262ha); dự án Khu đô thị phía Nam đường Phạm Cự Lượng (quy mô 112ha); dự án Khu đô thị phía Bắc Trần Quang Khải (quy mô hơn 60ha). Tổng diện tích của 6 dự án gần 1.000ha. Nếu đề xuất chủ trương đầu tư được chấp thuận, bộ mặt đô thị TP Long Xuyên sẽ khởi sắc mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Đến năm 2025, địa phương từng bước hoàn thiện tiêu chí đô thị loại I trực thuộc tỉnh; huy động nguồn lực đầu tư các dự án hạ tầng khung; phát triển mở rộng không gian đô thị sang khu vực phía Tây dựa trên lợi thế tuyến tránh Quốc lộ 91 đang được xây dựng. Nhiều đô thị mới được xây dựng, tại phường Bình Khánh, Mỹ Hòa, Mỹ Phước, Mỹ Quý, Mỹ Thới. Đồng thời, thu hút đầu tư vào khu công nghiệp Vàm Cống, cụm công nghiệp Bình Đức, khu du lịch sinh thái Mỹ Hòa Hưng, thu hút gia tăng dân số cơ học, góp phần khắc phục tiêu chí dân số đô thị.
Giai đoạn 2026 - 2030, Long Xuyên tiếp tục phát triển đô thị dựa trên lợi thế đã hình thành các trục quan trọng (tuyến tránh Quốc lộ 91, đường cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng); mở rộng chức năng đô thị về phía Tây tại phường Bình Đức, Mỹ Hòa, Mỹ Phước, Mỹ Quý, Mỹ Thới; hình thành cụm khoa học công nghệ; nghiên cứu đầu tư cầu qua khu lưu niệm Bác Tôn, xã Mỹ Hòa Hưng. Giai đoạn 3 (đến năm 2035), nâng cao hiệu quả sử dụng đất, tập trung phát triển quỹ đất dự trữ phát triển tại Bình Đức, Bình Khánh, Mỹ Thới, Mỹ Thạnh; chuẩn bị thủ tục đầu tư xây dựng tuyến đường vành đai ngoài của thành phố nối qua thị trấn An Châu đến xã Bình Hòa (huyện Châu Thành), dự án cầu An Hòa nối từ xã Mỹ Hòa Hưng sang huyện Chợ Mới.
Để thực hiện được khối lượng lớn công việc đề ra, thành phố huy động mọi nguồn lực, phát huy sức mạnh tổng hợp của cộng đồng xã hội, cộng đồng doanh nghiệp, kỳ vọng nâng cao chất lượng, diện mạo kiến trúc, cảnh quan đô thị theo hướng hiện đại, văn minh, thông minh, xứng tầm là đô thị trung tâm của tỉnh, quê hương của Chủ tịch Tôn Đức Thắng.
ĐẶNG THỊ HOA RÂY
UVBTVTU, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Long Xuyên
