Tuy nhiên, bệnh Dịch tả heo Châu Phi là bệnh rất nguy hiểm đối với heo (không ảnh hưởng sức khỏe con người), vi rút Dịch tả heo Châu Phi có khả năng tồn tại rất lâu trong môi trường và trong các sản phẩm của heo, hiện chưa có vaccine tiêm phòng, chưa có thuốc điều trị. Vì vậy, giải pháp quan trọng nhất hiện nay thực hiện tái đàn là áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp an toàn sinh học trong chăn nuôi heo, như:
Một là, Kiểm soát chặt chẽ người và động vật ra vào khu vực chăn nuôi (công nhân hạn chế tối đa tiếp xúc với môi trường bên ngoài); chuồng nuôi phải dễ thực hiện các biện pháp vệ sinh, sát trùng, tiêu độc, phòng bệnh; Nên có ô chuồng nuôi cách ly: nuôi heo mới nhập hoặc nuôi heo bị bệnh; có khu vực thu gom và xử lý chất thải; không sử dụng chung dụng cụ chăn nuôi giữa các chuồng.
Hai là, Heo nhập về nuôi phải có nguồn gốc rõ ràng, khoẻ mạnh. Đối với heo nhập từ ngoài tỉnh phải có giấy kiểm dịch. Trước khi nhập đàn, nuôi cách ly ít nhất 2 tuần; sử dụng thức ăn có nguồn gốc rõ ràng, không bị hỏng, mốc và còn thời hạn sử dụng, đảm bảo chất lượng và an toàn; áp dụng phương thức quản lý "cùng vào-cùng ra" theo thứ tự ưu tiên: dãy chuồng, ô chuồng; định kỳ phun thuốc sát trùng xung quanh khu chăn nuôi, chuồng nuôi ít nhất 2 lần/tuần; phun thuốc sát trùng trong chuồng nuôi ít nhất 1 lần/tuần khi không có dịch bệnh, và ít nhất 2 lần/tuần khi có dịch bệnh; phun thuốc sát trùng trên heo ít nhất 2 lần/tuần khi có dịch bệnh bằng các dung dịch sát trùng thích hợp theo hướng dẫn của nhà sản xuất; phải vệ sinh máng ăn, máng uống hàng ngày.
Ba là, Kiểm soát phương tiện vận chuyển, trang thiết bị, dụng cụ chăn nuôi; xử lý chất thải chăn nuôi; xây dựng quy trình phòng bệnh phù hợp từng loại heo và thực hiện đúng quy trình; thực hiện ghi chép và lưu giữ nhật ký chăn nuôi.
Bên cạnh đó, cần quan tâm một số lưu ý quan trọng khi thực hiện tái đàn heo. Ngày 16/01/2020, Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang đã có Quyết định số 109/QĐ-UBND về việc Công bố hết dịch bệnh Dịch tả heo Châu Phi trên địa bàn tỉnh An Giang. Đây là cơ sở pháp lý và điều kiện thuận lợi để tỉnh thực hiện tái đàn, khôi phục sản xuất chăn nuôi heo. Tuy nhiên, do tính chất nguy hiểm của vi rút Dịch tả heo Châu Phi, việc tái đàn heo trong giai đoạn này cần hết sức cẩn trọng, đảm bảo thực hiện tốt theo Công văn số 13/BCĐDTLCP ngày 19/12/2019 của Ban Chỉ đạo Quốc gia Phòng, chống dịch bệnh Dịch tả lợn Châu Phi về việc tái đàn trong chăn nuôi lợn.
Đảm bảo nguyên tắc tái đàn heo
Nuôi tái đàn heo tại cơ sở chăn nuôi heo chưa bị dịch bệnh Dịch tả heo Châu Phi, hoặc đã bị dịch nhưng đã qua 30 ngày không tái phát bệnh Dịch tả heo Châu Phi; bảo đảm an toàn dịch bệnh. Chủ cơ sở phải áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp tổng cách ly vệ sinh, sát trùng bằng hóa chất, bằng vôi; nâng cấp cơ sở vật chất, dụng cụ chăn nuôi bảo đảm để áp dụng có hiệu quả các biện pháp an toàn sinh học; bảo đảm cân bằng cung cầu.
Yêu cầu đối với cơ sở nuôi tái đàn heo
Cơ sở chỉ nuôi tái đàn heo tại địa phương đã công bố hết bệnh Dịch tả heo Châu Phi khi đáp ứng các yêu cầu: Chủ cơ sở nuôi phải kê khai với chính quyền cơ sở truớc khi thực hiện việc nuôi tái đàn heo; có chuồng trại, dụng cụ chăn nuôi, con giống, thức ăn nước uống, chăm sóc, nuôi dưỡng, vệ sinh thú y và các biện pháp an toàn sinh học theo các quy định của pháp luật về chăn nuôi, thú y hoặc đã được chứng nhận cơ sở an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh, VietGAPH, GlobalGap trong chăn nuôi; định kỳ lấy mẫu môi trường, nguồn nước,... xét nghiệm khẳng định không có vi rút Dịch tả heo Châu Phi.
Thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp kỹ thuật về việc kiểm soát vận chuyển lợn để nuôi làm giống, nuôi thương phẩm trong và ngoài vùng có bệnh, về an toàn sinh học trong chăn nuôi lợn để phòng, chống bệnh Dịch tả heo Châu Phi; thực hiện việc vệ sinh, sát trùng chuồng nuôi, máng ăn, dụng cụ chăn nuôi; có biện pháp ngăn chặn côn trùng, gặm nhấm để tránh mang mầm bệnh từ ngoài vào trong chuồng, trại nuôi heo; bổ sung chế phẩm nâng cao sức đề kháng cho đàn heo; ghi chép các hoạt động chăn nuôi, quản lý dịch bệnh, áp dụng các biện pháp an toàn sinh học.
Kê khai với chính quyền cơ sở trước khi thực hiện việc nuôi tái đàn heo. Trường hợp không kê khai và để xảy ra dịch bệnh thì bị xử lý theo quy định và không được hỗ trợ kinh phí phòng, chống dịch bệnh theo quy định.
Các bước nuôi tái đàn heo
Nuôi chỉ báo (thăm dò) với số lượng khoảng 10% tổng số heo có thể nuôi tại cơ sở. Hằng ngày theo dõi, giám sát chặt chẽ số heo nuôi chỉ báo trong khoảng thời gian ít nhất 30 ngày; trường hợp cần thiết lấy mẫu xét nghiệm phát hiện mầm bệnh Dịch tả heo Châu Phi.
Trường hợp nghi heo bị bệnh, phải khai báo ngay cho chính quyền, cơ quan thú y và áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch bệnh theo quy định. Sau khi nuôi chỉ báo được ít nhất 30 ngày, nếu heo không có biểu hiện bệnh hoặc mẫu xét nghiệm cho kết quả âm tính với bệnh Dịch tả heo Châu Phi (áp dụng đối với trường hợp lấy mẫu xét nghiệm), thực hiện nuôi tái đàn thận trọng và có thể nuôi đạt 100% quy mô chăn nuôi của cơ sở.
Chính quyền cơ sở và các cơ quan thú y địa phương tổ chức kiểm tra xác nhận điều kiện nuôi tái đàn; tăng cường việc hướng dẫn, kiểm tra, giám sát tình hình chăn nuôi và công tác phòng, chống dịch bệnh./.
TRẦN TIẾN HIỆP
Chi cục Trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh
