(TUAG)- Đảng và Nhà nước ta không ngừng nỗ lực để người dân được thụ hưởng
đầy đủ nhất các quyền con người, quyền cơ bản của công dân; luôn đặt con
người là chủ thể, động lực, mục tiêu cho sự phát triển. Nước ta đã gia nhập hầu
hết các công ước nhân quyền quốc tế như: Công ước về quyền dân sự,
chính trị; Công ước về quyền kinh tế, xã hội, văn hóa; Công ước về xóa bỏ mọi
hình thức phân biệt chủng tộc; Công ước về xóa bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử
với phụ nữ… Trong 5 lần sửa đổi Hiến pháp, quyền con người ngày càng được quy định
toàn diện, đầy đủ hơn. Hiến pháp năm 2013 đã dành riêng một chương gồm 36 điều
chế định trực tiếp và quy định rõ ràng các quyền con người, quyền và nghĩa vụ
cơ bản của công dân.
Từ một điểm xuất phát rất thấp, sau chiến tranh lại
bị Mỹ và phương Tây áp đặt cấm vận kinh tế gần 20 năm. Khó khăn chồng chất,
lương thực hết sức khan hiếm, 3/4 dân số sống dưới mức nghèo khổ… Nhưng nhờ
thực hiện đường lối đổi mới, nền kinh tế đã phục hồi và phát triển liên tục với
tốc độ tương đối cao trong suốt nhiều thập kỷ. Đến năm 2008 đã ra khỏi nhóm các
nước có thu nhập thấp. Tỉ lệ hộ nghèo giảm từ 58% năm 1993 xuống còn 5,8% năm
2016 theo chuẩn nghèo của Chính phủ và dưới 3% năm 2020 theo chuẩn nghèo đa chiều
(tiêu chí cao hơn trước). Đến nay, hầu hết các xã đều có đường ô tô đến trung
tâm, có điện lưới quốc gia, trường tiểu học và trung học cơ sở, trạm y tế và điện
thoại. Trong khi chưa có điều kiện để bảo đảm giáo dục miễn phí cho mọi người ở
tất cả các cấp, Việt Nam tập trung hoàn thành xóa mù chữ, phổ cập giáo dục tiểu
học vào năm 2000 và phổ cập giáo dục trung học cơ sở năm 2010; số sinh viên đại
học, cao đẳng tăng gần 17 lần trong 35 năm qua. Trong khi chưa thực hiện được
việc bảo đảm cung cấp dịch vụ y tế miễn phí cho toàn dân, Việt Nam tập trung
vào việc tăng cường y tế phòng ngừa, phòng, chống dịch bệnh, hỗ trợ các đối tượng
có hoàn cảnh khó khăn. Nhiều dịch bệnh vốn phổ biến trước đây đã được khống chế
thành công. Người nghèo, trẻ em dưới 6 tuổi và người cao tuổi được cấp bảo hiểm
y tế miễn phí. Tỉ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ em và tỉ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh giảm
gần 3 lần. Tuổi thọ trung bình của dân cư tăng từ 62 tuổi năm 1990 lên 73,7 tuổi năm 2020… Từ năm 1990, nước ta tham gia vào
việc đánh giá chỉ số phát triển con người và mới chỉ đạt mức thấp là 0,48. Đến
2019 đã lọt vào nhóm các nước có chỉ số cao. Hiện nay Chỉ số Phát triển con người (HDI) của Việt Nam đã
là 0,703 xếp vị trí 115/191 quốc gia (riêng Chỉ số Bất bình đẳng giới (GII) của
Việt Nam là 0,296, xếp hạng 71 trong số 170 quốc gia). Tổng
Giám đốc UNDP Achim Steiner đánh giá cao những nỗ lực của Việt Nam đã đạt được
trong phát triển con người trong thời gian qua và những đóng góp của Việt Nam
trong xử lý các thách thức.
Việt Nam luôn quan tâm đến việc bảo đảm quyền con người một cách toàn
diện trên tất cả các khía cạnh. Những giá trị mà Việt Nam luôn phấn đấu mang lại
cho người dân nước mình cũng chính là những giá trị Liên hợp quốc cam kết mang
lại cho nhân loại. Trên tinh thần đó, Việt Nam sẵn sàng hợp tác với các bên
liên quan để thúc đẩy các nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp
quốc tế, tăng cường hiệu quả hoạt động của Hội đồng Nhân quyền thông qua đối
thoại, hợp tác và tôn trọng lẫn nhau.
Nhưng mới đây, phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng nói trong
cuộc họp báo ngày 23/3 “Việt Nam lấy làm tiếc vì báo cáo nhân quyền thường niên
năm 2022 của Bộ Ngoại giao Mỹ đưa ra một số nhận định thiếu khách quan dựa trên
thông tin không chính xác về tình hình thực tế tại Việt Nam”. “Việt Nam luôn sẵn
sàng trao đổi thẳng thắn và cởi mở trên tinh thần xây dựng với Mỹ về những vấn đề
còn khác biệt để tăng cường hiểu biết, cũng như đóng góp vào phát triển quan hệ
đối tác toàn diện giữa hai nước”…
Rất khác với những
gì Bộ Ngoại Giao Mỹ đề cập. Trong cuộc bỏ phiếu ngày 11/10/2022, với thông điệp
“Tôn trọng và hiểu biết. Đối thoại và Hợp tác. Tất cả các quyền con người cho tất
cả mọi người” Việt Nam đã được Đại hội đồng Liên hợp quốc bầu làm thành viên Hội
đồng Nhân quyền nhiệm kỳ 2023-2025 (Việt Nam nhận được 145 phiếu trên tổng số
189 phiếu, chiếm gần 80%, thuộc nhóm cao nhất, trong bối cảnh cạnh tranh giữa
các ứng viên rất quyết liệt). Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres đã khẳng
định sự tin tưởng Việt Nam sẽ tiếp tục đóng góp tích cực, hiệu quả trong thúc đẩy
và bảo vệ quyền con người. Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Kritenbrink đã chúc mừng:
“Chúng tôi hy vọng với tư cách là thành viên quan trọng của Hội đồng Nhân quyền,
Việt Nam sẽ hợp tác với Mỹ trong thúc đẩy nhân quyền phổ quát”. “Tôi có thể nói
rằng quan hệ Đối tác toàn diện Việt - Mỹ đang mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Có rất
nhiều người ở thủ đô Washington đang mong đợi tăng cường quan hệ đối tác có vai
trò trọng yếu này”, ông còn nói: “Chúng tôi rất mong muốn nâng cấp quan hệ Việt
- Mỹ cả về danh nghĩa và thực chất”…
Đảng và Nhà nước ta
luôn khẳng định: Con người giữ vị trí trung tâm trong chiến lược phát triển; phát triển văn hóa, xây dựng con người vừa là mục
tiêu, vừa là động lực của công cuộc đổi mới; phát triển giáo dục - đào tạo và
khoa học - công nghệ là quốc sách hàng đầu; bảo vệ môi trường là một trong những
vấn đề sống còn, là tiêu chí để phát triển bền vững; xây dựng gia đình hạnh
phúc, tiến bộ làm tế bào lành mạnh, vững chắc của xã hội, thực hiện bình đẳng
giới là tiêu chí của tiến bộ, văn minh. Trong
Phiên họp cấp cao Khóa họp thường kỳ lần thứ 49 của Hội đồng Nhân quyền
Liên hợp quốc diễn ra tại Geneva, Thụy Sỹ (tháng 3/2022), Bộ trưởng Ngoại giao
Bùi Thanh Sơn, nhấn mạnh: “Việc lấy người dân là trung tâm, là động lực của
phát triển chính là chủ trương xuyên suốt của Việt Nam, không chỉ trong 45 năm
làm thành viên Liên hợp quốc đến nay, mà từ ngày nước Việt Nam hiện đại ra đời
năm 1945. Cách tiếp cận tổng thể, cân bằng đó đã giúp Việt Nam xử lý nhiều
thách thức, đạt được nhiều thành tựu phát triển về mọi mặt kinh tế - xã hội, mà
mới đây nhất là trong ứng phó với đại dịch COVID-19”.
Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ cần thận trọng hơn, nhất quán hơn!
Trung Thành
