Điện lưới quốc gia phủ kín hầu hết địa bàn (tỷ lệ hộ sử dụng điện thường xuyên đạt gần 99,9%). Mạng lưới phân phối và bán lẻ năng lượng hóa thạch (xăng, dầu, khí...) đảm bảo cung cấp nguồn nhiên liệu cho nhu cầu vận tải và phục vụ cho sản xuất, kinh doanh. Trên cơ sở đó, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã đề ra định hướng chiến lược phát triển năng lượng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
An Giang còn có nhiều tiềm năng để phát triển các nguồn năng lượng mới, năng lượng tái tạo. Với lợi thế tỉnh có cường độ bức xạ mặt trời khá cao và tương đối ổn định trong suốt thời gian của năm (cường độ bức xạ mặt trời trong khoảng từ 4,7 đến 5,1 kwh/m2/ngày, số giờ nắng trong năm trên 2.400 giờ). Toàn tỉnh hiện có 4 nhà máy điện năng lượng mặt trời đã hòa vào lưới điện quốc gia với tổng công suất chiếm 44,12% tổng công suất tiêu thụ điện toàn tỉnh. Riêng điện mặt trời áp mái đạt tổng công suất chiếm 1,68% tổng công suất tiêu thụ của nhóm thương mại-dịch vụ và quản lý-tiêu dùng dân cư. Là tỉnh nông nghiệp nên có tiềm năng phát triển năng lượng sinh khối từ phế phẩm nông nghiệp (trấu, rơm rạ...).
Tuy nhiên, theo đánh giá của Đảng bộ tỉnh: công tác quản lý, khai thác nguồn tài nguyên năng lượng còn một số hạn chế, hiệu quả khai thác, sử dụng năng lượng còn thấp. Có sở hạ tầng ngành năng lượng còn thiếu và chưa đồng bộ. Trình độ công nghệ trong một số lĩnh vực thuộc ngành năng lượng chậm được nâng cao. Chính sách giá năng lượng còn bất cập, chưa hoàn toàn phù hợp với cơ chế thị trương, chưa tách bạch với chính sách an sinh xã hội. Công tác bảo vệ môi trường trong ngành năng lượng có nơi, có lúc chưa được quan tâm đúng mức, gây bức xúc xã hội...
Qua phân tích cho thấy, nguyên nhân chủ quan là chủ yếu. Nhận thức về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của ngành năng lượng và mục tiêu bảo đảm anh ninh năng lượng phục vụ phát triển KT-XH của tỉnh chưa đầy đủ. Quy định pháp luật của ngành năng lượng còn nhiều hạn chế, thiếu thống nhất. Một số cơ chế, chính sách chưa phù hợp với cơ chế thị trường; chính sách về đầu tư phát triển, quản lý tài nguyên năng lượng còn thiếu, chưa đồng bộ...
Định hướng chiến lược phát triển năng lượng tới đây, tỉnh đặt mục tiêu bảo đảm an ninh năng lượng và phát triển bền vững, cung cấp đầy đủ nhu cầu năng lượng cho các mục tiêu của chiến lược phát triển KT-XH của tỉnh, đảm bảo chất lượng và có độ tin cậy cung cấp điện ngày càng cao. Khai thác hiệu quả, theo đúng quy hoạch đối với các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới, năng lượng sạch. Nghiên cứu, kết hợp việc xử lý rác thải với phát điện đảm bảo các tiêu chuẩn khí thải vào môi trường. Phấn đấu đến năm 2025 tỷ lệ tiết kiệm năng lượng trên tổng tiêu thụ năng lượng đạt 5%. Đến năm 2030 tỷ lệ tiết kiệm năng lượng trên tổng tiêu thụ năng lượng của tỉnh đạt 14%. Phát triển các nguồn năng lượng tái tạo đa dạng, bền vững và phấn đấu đạt công suất khoảng 3.000 MV. Nghiên cứu ứng dụng năng lượng tái tạo vào quá trình sản xuất nông nghiệp với 60% diện tích các hồ chứa, tích trữ nước phục vụ sản xuất nông nghiệp được tận dụng để phủ các tấm pin năng lượng mặt trời. Giảm 15% phát thải khí nhà kính từ hoạt động năng lượng. Đến năm 2045 duy trì các nguồn năng lượng đáp ứng nhu cầu phát triển KT-XH, đảm bảo an ninh năng lượng. Tiếp tục giảm tỷ lệ tổn thất điện năng trên lưới điện thấp hơn 3,5%, phát triển thêm các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới và phấn đấu đạt tổng công suất các nguồn phát trên toàn tỉnh đạt 4.000 MW, đảm bảo nguồn điện ổn định.
Phát triển điện năng lượng mặt trời
Phát triển năng lượng trên cở sở phát triển đồng bộ, hợp lý và đa dạng các loại hình năng lượng phù hợp với thế mạnh, tiềm năng và gắn liền với định hướng phát triển KT-XH. Đẩy mạnh đầu tư và thu hút đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng điện, cung cấp đủ nhu cầu năng lượng đáp ứng các mục tiêu chiến lược phát triển của tỉnh. Ưu tiên khai thác, sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới, năng lượng sạch; nghiên cứu và dứng dụng thành tựu của cuộc cách mạng công nghệp 4.0 vào một số lĩnh vực năng lượng.
Để đạt mục tiêu đó, Đảng bộ tỉnh đề ra 9 nhiệm vụ và giải pháp then chốt. Đẩy mạnh mời gọi, thu hút đầu tư xây dựng phát triển các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới, năng lượng sạch. Khuyến khích đầu tư xây dựng các nhà máy điện sử dụng sinh khối và chất thải rắn làm nguyên liệu. Nghiên cứu ứng dụng, hình thành và phát triển mô hình "Làng năng lượng tái tạo". Ứng dụng tiến bộ khoa học-kỹ thuật phù hợp với trình độ phát triển của mỗi vùng. Khuyến khích phát triển điện mặt trời áp mái và trên mặt nước, kết hợp việc tích trữ nước phục vụ sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp. Khai thác tối đa các ưu điểm từ công nghệ đồng phát nhiệt-điện để sản xuất nguồn điện ổn định, liên tục bổ sung nguồn vào lưới điện quốc gia.
Tỉnh sẽ cơ cấu lại các ngành và khu vực tiêu thụ năng lượng song song với thực hiện chính sách về sử dụng năng lượng sạch, tiết kiệm và hiệu quả. Khuyến khích phát triển các ngành công nghiệp tiêu thụ ít năng lượng. Tuyên truyền, vận động người dân thực hiện thanh toán chi phí dịch vụ điện nước, viễn thông không dùng tiền mặt, phát triển hạ tầng năng lượng thông minh. Hỗ trợ phát triển công nghiệp chế tạo và dịch vụ phục vụ hỗ trợ ngành năng lượng theo hướng tăng cường nội lực, hướng đến xuất khẩu.
Để phát triển năng lượng ngoài cải cách thủ tục hành chính, tạo môi trường đầu tư thuận lợi thu hút đầu tư, còn cần tăng cường trách nhiệm của toàn xã hội sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả, bảo vệ môi trường
Bài, ảnh: HẠNH CHÂU
