Một
trong những nội dung của luật này được các ĐBQH quan tâm khi thảo luận,
đó là đồng tình với việc cho phép tiếp tục sử dụng Sổ hộ khẩu, Sổ tạm
trú đến hết ngày 31/12/2022 để chứng minh nơi cư trú. Sau đó, sẽ đổi mới
phương thức quản lý cư trú của công dân từ cách thức thủ công, truyền
thống bằng Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú và các tàng thư văn bản sang quản lý
bằng số hóa, có kết nối thông suốt giữa các cơ quan đăng ký, quản lý cư
trú trên cả nước thông qua Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ
liệu về cư trú và số định danh cá nhân.
Do
ý kiến còn khác nhau nên Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã gửi
phiếu thăm dò ý kiến của ĐBQH. Kết quả lấy phiếu cho thấy, đa số ĐBQH
đồng ý phương án cho phép người dân được tiếp tục sử dụng Sổ hộ khẩu, Sổ
tạm trú đã được cấp cho đến hết ngày 31/12/2022 để chứng minh thông tin
về nơi cư trú nhằm tránh làm phát sinh thêm thủ tục hành chính, thêm
phiền phức cho người dân, tạo áp lực lớn cho các cơ quan quản lý, đăng
ký cư trú tại thời điểm Luật mới có hiệu lực thi hành.
Trong
báo cáo giải trình, UBTVQH cho rằng, quy định này không làm ảnh hưởng
đến hiệu lực thi hành của Luật Cư trú và việc triển khai thực hiện các
quy định của Luật ngay từ thời điểm ngày 1/7/2021. Khi các Cơ sở dữ liệu
quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu về cư trú hoàn thành việc xây dựng,
vận hành thông suốt và các cơ quan, tổ chức, địa phương đã thực hiện tốt
việc kết nối, liên thông để bảo đảm chỉ cần sử dụng số định danh cá
nhân là có thể xác định được thông tin nhân thân, thông tin về nơi cư
trú của công dân thì Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú sẽ tự chấm dứt vai trò ngay
cả khi chưa đến thời hạn 31/12/2022. Tuy nhiên, khi công dân thực hiện
các thủ tục đăng ký, khai báo về cư trú dẫn đến thay đổi thông tin trong
Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú thì cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thu
hồi Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú đã cấp, thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông
tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú theo quy định của Luật này và không
cấp mới, cấp lại Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú.
Chính
phủ, Bộ, cơ quan ngang Bộ và cơ quan khác có liên quan rà soát các văn
bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền ban hành có nội dung quy định
liên quan đến Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú hoặc có yêu cầu xuất trình giấy tờ,
tài liệu xác nhận về cư trú để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với quy
định của Luật này, hạn chế việc sử dụng thông tin về nơi cư trú là điều
kiện để thực hiện các thủ tục hành chính.
Luật
này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2021. Kể từ ngày Luật này có hiệu
lực thi hành, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có
giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú theo quy định của Luật
này cho đến hết ngày 31/12/2022.
Q.H