(TUAG)- Bác Hồ chỉ dạy mục đích của công tác ngoại giao là “phải luôn
luôn vì lợi ích của dân tộc mà phục vụ”; Việt Nam sẵn sàng “làm bạn với
tất cả mọi nước dân chủ và không gây thù oán với một ai”. Cán bộ ngoại
giao phải có trình độ và bản lĩnh: phải “nhìn cho rộng suy cho kỹ”, vừa
phải biết mình, biết người, vừa phải biết thời, biết thế, biết dừng (giữ
vững nguyên tắc) nhưng cũng biết biến (ứng vạn biến),…
Trên nền tảng đó, Đại hội XIII khẳng định: “Tiếp
tục thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa
dạng hóa; chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, có
hiệu quả; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, không ngừng nâng cao vị
thế, uy tín quốc tế của Việt Nam”. Ngày 15/12/2021, phát biểu tại
Hội nghị Ngoại giao lần thứ 31, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nêu phương
châm cho ngành ngoại giao là: Tình cảm, chân thành, tin cậy, bình đẳng,
tôn trọng, hiệu quả, cùng phát triển. Đồng chí còn nói: “Tôi nghĩ
đơn giản: Tình cảm vì ai cũng có tình cảm, mình phải đánh sâu cái này.
Thứ hai, chân thành, tức là mình nói cái gì cũng từ tấm lòng. Tin cậy vì
mình có tin người ta người ta mới tin mình. Bình đẳng là đối với các
nước như nhau, chứ không thể với nước lớn mình khúm núm, nước bé mình
lại trịch thượng…”. Thủ tướng cũng đề nghị đổi mới tư duy triển
khai công tác ngoại giao trên cơ sở bảo đảm lợi ích quốc gia, đồng thời
đề cao chủ nghĩa đa phương trên tinh thần “cương quyết, kiên định, nhưng
cũng linh hoạt, thích ứng và hiệu quả”.
Từ phương châm này, cần
kiên định đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương
hóa; là bạn tốt, là đối tác tin cậy và là thành viên tích cực, có trách
nhiệm của cộng đồng quốc tế. Phải khẳng định đường lối này để bạn bè,
đối tác quốc tế ngày càng tin cậy và yêu mến Việt Nam, hiểu rõ hơn đường
lối và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của Việt Nam. Thủ tướng nhấn
mạnh: “Chúng ta không “chọn bên” mà chọn lẽ phải, xu hướng thời đại là hòa bình, hợp tác và phát triển”.
Trong
quan hệ quốc tế, từ trước đến nay Việt Nam chủ trương không tham gia
liên minh quân sự; không liên kết với nước này để chống nước kia; không
cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lãnh thổ Việt Nam để
chống lại nước khác; không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực
trong quan hệ quốc tế. Những ai tôn trọng độc lập, chủ quyền, thiết lập
và mở rộng quan hệ hữu nghị, hợp tác bình đẳng, cùng có lợi với Việt Nam
đều là đối tác; bất kỳ thế lực nào có âm mưu và hành động chống phá mục
tiêu của nước Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, lật
đổ chế độ xã hội chủ nghĩa, xâm phạm độc lập, chủ quyền, lợi ích quốc
gia - dân tộc Việt Nam đều là đối tượng của Việt Nam.
Là quốc gia
có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế, Việt Nam thực hiện nghiêm chỉnh
các nghĩa vụ, đồng thời tích cực hợp tác cùng các quốc gia khác giải
quyết các vấn đề an ninh đang nổi lên, góp phần bảo vệ hòa bình, ổn định
của khu vực và thế giới. Việt Nam đánh giá cao vai trò của Liên hợp
quốc trong các hoạt động gìn giữ hòa bình, ngăn ngừa xung đột, chiến
tranh; thực thi những chuẩn mực cốt lõi của quan hệ quốc tế trong Hiến
chương Liên hợp quốc.
Gần đây nhất, Đại hội đồng Liên hợp quốc
tổ chức phiên họp khẩn cấp lần thứ 11 để thảo luận về tình hình Ukraine.
Đại sứ Đặng Hoàng Giang, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại Liên
hợp quốc đã tiếp tục làm rõ lập trường của nước ta, Đại sứ cho rằng:
Hơn 70 năm trước, những nhà sáng lập Liên hợp quốc đã gửi gắm trong Hiến
chương bao hy vọng và khát vọng mong thế hệ tương lai tránh được hiểm
họa chiến tranh. Họ đã đưa vào Hiến chương các nguyên tắc cơ bản, nay đã
trở thành nền tảng cho luật pháp quốc tế và quan hệ hữu nghị, hợp tác
giữa các quốc gia. Tuy nhiên, những hành động không phù hợp với những
nguyên tắc này vẫn tiếp tục diễn ra, đe dọa nghiêm trọng hòa bình quốc
tế, cũng như an ninh và phát triển của các quốc gia và người dân. Những
hành động đó thách thức ngay cả tính thời sự và hợp pháp của Liên hợp
quốc.
Đại sứ nhấn mạnh: Lịch sử của chính dân tộc chúng tôi hứng
chịu các cuộc chiến tranh đã nhiều lần chỉ ra rằng, các cuộc chiến tranh
và xung đột đến tận ngày nay thường bắt nguồn từ các học thuyết lỗi
thời đề cao chính trị cường quyền, tham vọng thống trị, áp đặt và sử
dụng vũ lực để giải quyết các tranh chấp quốc tế. Một số xung đột vẫn
còn gắn liền với những yếu tố lịch sử, ngộ nhận và hiểu lầm. Với trải
nghiệm của chính mình, Việt Nam thấu hiểu rằng chiến tranh và xung đột
khi nổ ra chỉ gây ra đau khổ sâu sắc cho người dân và hậu quả nghiêm
trọng đối với nhiều khía cạnh trong đời sống của các quốc gia có liên
quan trực tiếp cũng như của các quốc gia khác.
Trong bối cảnh
đó, Việt Nam đã nhiều lần nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tôn trọng
luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc. Mọi tranh chấp quốc tế
cần được giải quyết bằng các biện pháp hòa bình, dựa trên các nguyên tắc
cơ bản của luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc, bao gồm các
nguyên tắc về bình đẳng chủ quyền, độc lập chính trị và toàn vẹn lãnh
thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia và không đe
dọa hoặc sử dụng vũ lực. Tất cả các quốc gia lớn hay nhỏ đều phải tuân
thủ các nguyên tắc cơ bản này.
Do đó, Việt Nam hết sức lo ngại về
tình hình xung đột vũ trang hiện nay ở Ukraine, một quốc gia thành viên
có chủ quyền của Liên Hợp Quốc. Việt Nam và các nước thành viên ASEAN
khác đã ra tuyên bố về vấn đề này vào ngày 26/2. Điều cấp bách hiện nay
là cần kiềm chế tối đa và chấm dứt ngay lập tức việc sử dụng vũ lực để
tránh thêm thương vong và tổn thất, đặc biệt là đối với dân thường.
Chúng tôi kêu gọi các bên liên quan giảm leo thang căng thẳng, nối lại
đối thoại và đàm phán thông qua tất cả các kênh, nhằm đạt được giải pháp
lâu dài có tính đến lợi ích và quan ngại của tất cả các bên, trên cơ sở
luật pháp quốc tế, đặc biệt là nguyên tắc tôn trọng chủ quyền và toàn
vẹn lãnh thổ của các quốc gia. Nhưng những phần tử chống đối đã chỉ
trích: “Kẻ yếu, viện cớ trung lập để yên thân, đến mức thấy kẻ mạnh
xâm lược không dám lên án, thấy kẻ mạnh cướp bóc không dám hô hoán,… Kẻ
yếu, sợ kẻ mạnh mà ‘khôn khéo’ im lặng để kẻ mạnh ức hiếp người yếu, thì
khi ngồi ghế quan tòa sẽ bẻ cong công lý mà xử lợi cho người thân, xử
lợi cho người phải chịu ơn, xử lợi cho kẻ có quyền, có tiền…”.
Không! Không phải như họ nói. Việt Nam không “chọn bên” mà chọn lẽ phải!
TRUNG THÀNH
