Gần đây, ngày 9/3,
Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm bị cáo Trương
Duy Nhất (sinh năm 1964; nguyên Trưởng Văn phòng Trung Trung Bộ, Báo Đại
Đoàn Kết) về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” theo
quy định tại Điều 356, khoản 3 - Bộ luật Hình sự năm 2015.
Cáo trạng chỉ rõ:
Lợi dụng nhiệm vụ được giao, trong 2 năm 2003-2004, Trương Duy Nhất đã ký 3 văn
bản gửi UBND thành phố Đà Nẵng xin mua nhà, đất theo diện công sản, không áp
dụng hệ số sinh lời, với lý do để làm Văn phòng đại diện cho Báo. Sau khi được
UBND thành phố Đà Nẵng ra quyết định đồng ý bán nhà, đất số 82 Trần Quốc Toản
(quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng) với giá ưu đãi hơn 674 triệu đồng cho Báo
Đại Đoàn Kết, Trương Duy Nhất đã ký Hợp đồng nguyên tắc số 64/TTB ngày
20-8-2004 với Công ty Xây dựng 79 do Phan Văn Anh Vũ làm Giám đốc, để cho Công
ty Xây dựng 79 thay thế nộp tiền theo giá được UBND thành phố Đà Nẵng phê
duyệt. Sau đó, Trương Duy Nhất làm các thủ tục bán, chuyển nhượng nhà đất này
cho Công ty Xây dựng 79. Để hợp thức nội dung đã thỏa thuận từ trước với
Phan Văn Anh Vũ, ngày 4-10-2004, Trương Duy Nhất ký báo cáo gửi lãnh
đạo Ban Biên tập Báo Đại Đoàn Kết và được chấp thuận. Sau đó, Trương Duy Nhất
đã ký quyết định bán và chuyển quyền sử dụng nhà, đất tại 82 Trần Quốc Toản cho
Công ty Xây dựng 79 với giá hơn 674 triệu đồng.
Đổi lại, sau khi
xây dựng tòa nhà mới, Công ty Xây dựng 79 dành một phần diện tích của tòa nhà
82 Trần Quốc Toản cho Báo Đại Đoàn Kết làm trụ sở Văn phòng đại diện khu vực
Trung Trung Bộ. Tuy nhiên, đến ngày 15-1-2011, Công ty Xây dựng 79 gỡ bỏ biển
hiệu và đóng cửa Văn phòng Trung Trung Bộ, Báo Đại Đoàn Kết tại số nhà 82 Trần
Quốc Toản. Ngày 20-4, lãnh đạo Báo Đại Đoàn Kết và Phan Văn Anh Vũ ký
biên bản làm việc, trong đó xác định lại nội dung Hợp đồng nguyên tắc số 64/TTB
ngày 20-8-2004 và cho rằng một số văn bản giấy tờ chưa hợp lý, do lịch sử để
lại và do yêu cầu khách quan. Công ty Xây dựng 79 đồng ý bồi thường
cho Báo Đại Đoàn Kết thời gian sử dụng nhà còn lại với số tiền 1 tỷ
đồng. Cùng ngày, hai bên đã ký Biên bản thanh lý Hợp đồng nguyên tắc số 64/TTB
ngày 20-8-2004. Báo Đại Đoàn Kết đã sử dụng số tiền 1 tỷ đồng này chi thuê trụ
sở Văn phòng đại diện, nộp thuế thu nhập và đã hạch toán sử dụng hết.
Tại Kết luận số
04 ngày 29-3-2019 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự ở trung
ương đã kết luận, tại thời điểm ngày 17-4-2018 (thời điểm cơ quan Cảnh sát điều
tra, Bộ Công an khởi tố vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà
nước gây thất thoát, lãng phí” xảy ra tại Đà Nẵng), giá trị quyền sử dụng đất
số 82 Trần Quốc Toản là 13,8 tỷ đồng.
Sau khi xem xét
vụ án, Hội đồng xét xử xác định, hành vi xin mua, sau đó ký bán, chuyển nhượng
nhà, đất công sản số 82 Trần Quốc Toản của Trương Duy Nhất đã giúp cho Công ty
Xây dựng 79 mua được nhà, đất công sản không đúng đối tượng, nên Trương Duy
Nhất đã có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ,
gây thiệt hại tài sản cho nhà nước hơn 13 tỷ đồng. Hội đồng xét xử nhận định,
hành vi của bị cáo là rất nghiêm trọng, bị cáo nhận thức rõ hành vi của mình là
sai trái, vi phạm pháp luật; hành vi đó không những xâm phạm đến lợi ích của
Nhà nước, của cơ quan, tổ chức được pháp luật bảo vệ, mà còn gây ảnh hưởng xấu
đến trật tự quản lý hành chính, gây mất niềm tin của quần chúng nhân dân đối
với cơ quan hành chính nhà nước.
Nhưng vì động cơ
vụ lợi là mưu cầu lợi ích vật chất có lợi cho Báo Đại Đoàn Kết và cho người
khác (cá nhân Phan Văn Anh Vũ), bị cáo vẫn thực hiện hành vi phạm tội nên việc
khởi tố, truy tố và đưa ra xét xử, áp dụng hình phạt nghiêm khắc đối với bị cáo
là cần thiết, nhằm cải tạo, giáo dục và phòng ngừa chung.
Tại cơ quan điều
tra và phiên tòa, bị cáo Trương Duy Nhất thừa nhận hành vi của mình nhưng cho
rằng hành vi đó không phạm tội như bị truy tố. Hội đồng xét xử đánh
giá, bị cáo đã khai báo thành khẩn nên được hưởng tình tiết giảm nhẹ.
Căn cứ tính chất,
mức độ, hậu quả của hành vi, nhân thân, thái độ, các tình tiết tăng nặng, giảm
nhẹ trách nhiệm hình sự của bị cáo, Hội đồng xét xử nhận thấy cần thiết phải áp
dụng hình phạt tù nghiêm, cách ly bị cáo Trương Duy Nhất ra khỏi xã hội một
thời gian dài mới đủ tác dụng cải tạo, giáo dục bị cáo và có tác dụng đấu tranh
chống, phòng ngừa tội phạm chung. Trên cơ sở đó, Hội đồng xét xử đã tuyên án
phạt bị cáo Trương Duy Nhất 10 năm tù về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong
khi thi hành công vụ”.
Tuy nhiên, chứng nào tật ấy: Mới đây, ngày 16/3, Bộ Ngoại giao
Mỹ đã ra thông cáo yêu cầu Việt Nam trả tự do cho Trương Duy Nhất, cho rằng bản
án của Trương Duy Nhất là một bản án “mơ hồ”: ''Hoa Kỳ kêu gọi Việt Nam trả tự
do ngay lập tức cho Trương Nhất và tất cả các tù nhân lương tâm và cho phép tất
cả mọi người dân Việt Nam bày tỏ quan điểm một cách tự do và được tụ họp một
cách ôn hòa bình mà không sợ bị trừng phạt, theo những gì Việt Nam đã cam kết
với quốc tế và phù hợp với hiến pháp Việt Nam''.
Bộ ngoại giao Hoa Kỳ dựa vào đâu để đưa ra ý kiến như trên. Căn
cứ vào đâu mà Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ gọi Trương Duy Nhất là "tù nhân lương
tâm" và cho rằng việc bỏ tù Nhất là "đàn áp người bất đồng chính
kiến"??? Phải chăng Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cố tình không thấy tội danh mà Trương
Duy Nhất được đưa ra xét xử và kết án là rất rõ ràng. Cụ thể là "lợi dụng
chức vụ, quyền hạn khi thi hành công vụ". Điều này không thể hiểu khác,
càng khó có thể không hiểu! Phải chăng Mỹ có những chứng cứ “mạnh” và “minh bạch”
như câu chuyện “chiếc lọ chứa bột trắng” mà cựu ngoại trưởng Mỹ Colin Powell đã
từng “mạnh mẽ” trưng ra để buộc tội Tổng thống Iraq Saddam Hussein trước Hội
đồng Bảo an Liên Hợp quốc.
Điều 2, Hiến
chương Liên hợp quốc (LHQ) năm 1945, đã quy định về nguyên tắc cấm can thiệp
vào công việc nội bộ của quốc gia khác. Sau đó tại Nghị quyết 2625 năm 1970 của
Đại hội đồng LHQ, nguyên tắc cấm can thiệp vào công việc nội bộ của quốc gia
khác tiếp tục được ghi nhận cụ thể và rõ ràng hơn, cụ thể hơn: Không quốc gia
nào hay nhóm quốc gia nào có quyền can thiệp, trực tiếp hay gián tiếp, vì bất kỳ
lý do gì vào công việc đối nội và đối ngoại của bất kỳ quốc gia nào khác. Theo
đó: Can thiệp vũ trang và tất cả các hình thức can thiệp hay đe dọa chống lại
tư cách của quốc gia hay chống lại các đặc trưng chính trị, kinh tế và văn hóa
của quốc gia đó, đều là vi phạm luật pháp quốc tế; không quốc gia nào có thể sử
dụng hay khuyến khích sử dụng các biện pháp cưỡng ép bằng kinh tế, chính trị
hay các hình thức khác nhằm buộc quốc gia khác phải phụ thuộc mình khi thực hiện
các quyền chủ quyền và nhằm bảo đảm các lợi thế ở bất kỳ hình thức nào. …
Đối với Việt
Nam, trong nhiều văn bản pháp luật Nhà nước Việt Nam cũng quy định rõ các cơ
quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự nước ngoài, cơ quan đại diện của tổ
chức quốc tế tại Việt Nam và thành viên của những cơ quan đó phải: Tôn trọng
pháp luật và phong tục, tập quán của Việt Nam; không can thiệp vào công việc nội
bộ của Việt Nam. Lên tiếng ủng hộ Trương Duy Nhất của Bộ Ngoại
giao Mỹ là hành động can thiệp trắng trợn vào công việc nội bộ của Việt Nam, đây
là điều không thể chấp nhận được!
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nên bớt “mơ hồ”!
Trung Tân
